Skip to main content
drzeki.com

C++ Matematiksel İşlemler ve Karşılaştırmalar

Hafta: 4
Konu: Matematiksel İşlemler ve Karşılaştırmalar
Hedef: Bu hafta C++ dilinde kullanılan matematiksel işlem çeşitleri ile başlanacaktır. Daha sonra işlemlerin öncelikleri ile devam edilip en son olarak da matematiksel karşılaştırmalar yapılacaktır.
Matematiksel İşlemler ve Karşılaştırmalar
            Aritmetik deyimlerde kullanılabilecek aritmetik işlemler şunlardır:
 
            Toplama          : + işareti ile gerçekleştirilir.
            Çıkartma         : – işareti ile gerçekleştirilir.
            Çarpma           : * işareti ile gerçekleştirilir.
            Bölme             : / işareti ile gerçekleştirilir.
            Kalan(mod)    : % işareti ile gerçekleştirilir. Yalnızca iki tam sayı arasında yapılabilir, gerçel sayılara uygulanamaz.
 

Devamını Oku

C++ Değişkenler, Değişkenlerin Tanımlanması ve Sabitler

Hafta: 3
Konu: Değişkenler, Değişkenlerin Tanımlanması ve Sabitler
Hedef: Bu derste C++ dilinde kullanılan değişkenler ve sabitler tanıtılacaktır.
 
Değişkenler ve Sabitler
 
1.      Değişken
Değeri program boyunca değişebilen programlamaya özgü komutlardır. Örneğin iki ağırlık alalım; Birisi 10 kg, diğeri 15 kg olsun. Birincisine 3 kg eklediğimizi, diğerinden ise 10 kg çıkarttığımızı düşünün ve sonra her ikisini de topladığımızı düşünün. Bu matematiksel işlemi C++ programında aşağıdaki gibi yaparız.
 

Devamını Oku

Veri Tipleri

Hafta: 2
Konu: Veri Tipleri
Hedef: Programlamadillerinde o an kullanılan veriler bellekte tutulur. Bu verileri programlama dillerinde kullanabilmek için veri tipleri ile tanımlamak gereklidir, değişkenler en çok kullanılan temel veri tipidir.
            Programlar genellikle kullanıcı ile etkileşim halindedir, bu amaçla programlama dillerinde kullanıcıdan bilgi almak veya kullanıcıya bilgi vermek için giriş-çıkış komutları kullanılır.
 
Veri Tipleri
Programlama Dillerinin Genel Yapıları
            Günümüzde kullanılan tüm programlama dillerinin yapıları genellikle aynıdır.
 
Temel Veri Tipleri
            Bilgisayarlarda, programlama dillerinde işlemlerde kullanılacak bilgiler verilerden elde edilir. Programlamanın asıl kullanım amaçlarından biri de verileri işlemektir. Veriler programlama dillerinde değişkenlerde veya sabitlerde tutulurlar.
           
Bir programda kullanılacak olan verilerin geçici olarak temsil edilmesi ve kendilerine atanmış verilerin saklanması değişkenler ile gerçekleştirilir. Değişkenler bilginin bellekte saklandığı yerin adresidir.
 
            Aşağıdaki örnekte 0020 adresindeki verinin değeri için tel_no, 0028 adresindeki verinin değeri için okul_no adlı değişkenler kullanılır.
 
Değişkenin Adı
Bellek
Bellek Adresi
 
 
0000
 
 
008
 
 
0010
 
 
0018
Tel_no
110101010
0020
Okul_no
010110101
0028
 
 
0030
 
 
0038
 
 
 
 
 
Bellekte veriler bitler (1 veya 0) şeklinde tutulur. Bellek verilen tutulduğu birimlerden oluşan bir yapıdır. Her birimin bir adresi vardır. (F3444 gibi) Program yazarken bu adresler yerine, bu adresleri temsil eden değişkenler kullanılır. Bu adresleme değişkenlerin tutulduğu verinin içeriğine göre farklılık gösterir.
 
            Programlama dillerinde değişkenleri kullanmadan önce kullanılacak değişkenleri programa tanıtmak gerekmektedir. Bu tanıtma işlemi bazı programlama dillerinde program kodları yazılmaya başlanmadan önce yapılır. Bazı dillerde ise değişkenin tanımlanması değişken kullanımı esnasında yapılabilir.
 
Temel Veri Bildirileri
Veri tipleri değişkenler ve sabitler olarak iki ana başlığa ayrılır;
 
Değişkenler:
            Değişkenler bir programda değişik işlemlerde kullanılacak veya işlemlerden sonra ortaya çıkacak olan değerlerin saklanması amacıyla kullanılır.
 
a)                 Mantıksal Veri Tipi
Mantıksal veri tipi, içerisinde mantıksal değer olan True ya da False değerini saklar. Bu değeri saklamak için bellekte sadece 1 bit kullanılır, doğru veya yanlış değerini bellekte 1 veya 0 değeri karşılar. C deki kullanım şekli
 
bool gecti;
gecti = true; // Geçti
gecti = false; // Kaldı
 
b)                 Tamsayı Veri Tipleri
Bir tamsayı veri tipinin değerinin büyüklüğü bilgisayardan bilgisayara, programlama diline veya bellekte ayrılan yere göre değişebilir. Tamsayının büyüklüğü ayrıca sayının işaretli olmamasına göre de değişir. C dilinde tanımlanması aşağıdaki gibidir;
Bildiri / Özellik
Uzunluk
Minimum Değer
Maksimum Değer
Char
1 Byte
-128
+127
Unsigned char
1 Byte
0
255
İnt
2 Byte
-32767
+32767
Unsigned int
2 Byte
0
65535
Long
4 Byte
-2147483648
+2147483674
Unsigned long
4 Byte
0
4294967295
 
            C dilindeki kullanımı;
 
            char c;
            …
            C=65;
 
Reel Sayı Tipleri
            Programlama dillerinde daha çok reel (ondalık, kesirli) sayıları göstermek için kullanılan bir veri tipidir. Bu veri tipi bellekte kayan noktalı (float point) şeklinde saklanır. Kayan noktalı gösterimde E harfinden sonra gelen sayı 10’un kuvveti şeklinde hesaplanmıştır.
 
Gerçek Sayı
Kayan Noktalı Gösterimi
10’un Kuvveti Şek. Gösterimi
0,126
0,126E+0
0,126×10^0
24,45821
0,2445821E+2
0,2445821×10^2
5244
0,5244E+4
0,5244×10^4
0,0023
0,23E-2
0,23×10^-2
 
Kayan noktalı gösterimde virgülden sonra kaç basamak olacağına o sayının duyarlılığı denir. Genelde bilgisayarlarda bu duyarlılık 6 hane olarak belirlenmiştir. Bu, sayının virgülden sonraki 6 hanesi değil de kayan noktalı gösteriminde virgülden sonraki 6 hanesidir.
 
Gerçek Sayı
Kayan Noktalı Gösterimi
Bellekte Saklanmış Hali
24,458214
0,24458214E+2
0,244582E+2
            Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi sayının son iki hanesindeki 14 sayısı duyarlılık6 olduğu için bellekte saklanmamıştır.
 
            Reel sayı veri tiplerinin C progralama dilinde tanımlanması;
Bildiri / Özellik
Uzunluk
Minimum Değer
Maksimum Değer
Float
4 Byte
-3,4E+4
+3,4E+38
Double
8 Byte
-1,7E+308
+1,7E+308
Long double
10 Byte
-3,4E+4932
+3,4E+4932
 
            C dilindeki kullanımları;
 
            float f;
            …
f = 10,246;
            f = 20;
            f = 5/2; // Sonuç 2.5 değil 2 çıkar
            f = 5,0/2; // Sonuç 2,5 çıkar
            f = 5/2,0; // Sonuç 2,5 çıkar
            f = (float) 5/2; // Sonuç 2,5 çıkar
 
double d;
d = 30,135;
 
Not:    C dilinde reel sayılarla işlem yaparken sonucun reel sayı olabilmesi için işleme giren değişkenler veya sayılardan en az birinin reel sayı olması gerekir.
 
Karakter ve String Veri Tipleri
            Genelde programlama dillerinde sayısal olmayan veriler bellidir ve bunlar değişik karakter kümelerinde utulur. Bu karakter kümelerinde her bir sembole karşılık bir sayısal değer gelir. Programlama dilleri değişik karakter kümeleri kullanabilir. Günümüzde en çok kullanılanı ASCII (American Standard Code for Information Interchange) kümesidir.
 
Sabitler
            Sabitler bir programda değişmeyen değerler içerirler. Değerleri tanımlama sırasında verilir ve tanımlamadan sonra değerleri değiştirilemez.
 
            Pi sayısı 3,14159265358979 değeri sabit olarak tanımlanabilir.
 
            Const float pi = 3,14159265358979;

PHP ye Giriş – Veri Türleri – Tip Ataması – Sabitler

Değişken Tiplerini İncelemek

Bir değişkenin tipi, içinde depolanan veri tipiyle belirlenir.PHP’nin sunduğu veri tiplerinin sayısı sürekli olarak artmaktadır.Farklı veriler farklı veri tiplerinde depolanabilir.

PHP’deki Veri Tipleri

PHP aşağıdaki temel veri tiplerini destekler:

integer – Tam sayılar için kullanılır.
float – (double olarak da adlandırılır) – Gerçek sayılar için kullanılır.
string – Karaker katarları için kullanılır.
boolean – true ve false değerleri için kullanılır.
array – Çok sayıda veri öğesini depolamak için kullanılır.
object – Sınıf örneklerini depolamak için kullanılır.

İki özel tip daha vardır:
NULL – Bir değer verilmemiş, atama yapılmamış ya da NULL değeri verilmiş değişkenlerdir.
resource – Belirli yerleşik fonksiyonlar bu değeri(tipi) döndürür.Bunlar harici kaynakları temsil eder.

Tip Ataması (Type Casting)

Bir tip ataması (type casting) işlemi kullanarak bir değişken ya da değer farklı bir tipteymiş gibi davranabilirsiniz. Geçici tipi, tip atamak istediğiniz değişkenin önündeki parantezlerin içine koymanız yeterlidir.

Örnek:
$totalqty = 0;
$totalamount = (float)$totalqty;

İkinci satırın anlamı, “$totalqty içindeki değeri al, bir float olarak yorumla ve bunu $totalamount içinde depola” olacaktır. $totalamount değişkeninin tipi float olacaktır. Tip atama değişkeni, tipleri değiştirmediğinden $totalqty nin tipi integer olarak kalır.

Değişken Değişkenler

Değişken değişkenler bir değişkenin adını dinamik olarak değiştirebilmemizi sağlar.Yani değişken değişkenler bir değişkenin değerini, bir diğerinin adı olarak kullanırlar.

Örnek:
$varname = “tireqty”;
Şeklinde bir satır tanımlarsanız, $tireqty yerine $$varname kullanabilirsiniz.

$$varname = 5;
Şeklinde değer de atanabilir.

Sabitleri Deklare Etmek ve Kullanmak

Daha önce de gördüğünüz gibi, bir değişken içinde depolanan değeri kolaylıkla değiştirebilirsiniz. Bir sabitte tıpkı bir değişken gibi değer depolar; ancak ona bir değer verildiğinde script içinde bu değer bir daha değiştirilemez.

Örnek:
define(‘TIREPRICE’, 100);
Bu kod satırı TIREPRICE adında ve değeri 100 olan bir sabit (constant) tanımlar. Bir sabiti script içinde kullanmak için örneğin;
echo TIREPRICE;
kullanabilirsiniz.

Sabitlerin isimlerinin tümünün büyük harf olduğunu görüyorsunuz. Bu C den alınan bir konvansiyondur ve değişkenlerle sabitleri bir bakışta birbirinden ayırmaya yarar. Bu kurala uymak zorunlu değildir, ancak kodlarınızın okunurluğu ve bakımını kolaylaştıracağı da bir gerçektir.

Kendi tanımladığınız sabitlerin dışında PHP’nin de çok sayıda kendi sabiti vardır. Ayrıntılar için PHP Manual (PHP Kullanma Kılavuzu) bakabilirsiniz.

Değişkenler ve sabitlerin arasındaki diğer bir önemli fark da, sabitlerin sadece boolean, integer, float ve string tipinde verileri depolayabilmesidir ve bu veri tiplerinin tümüne birden skaler değerler (scalar values) adı verilir.

Makalelerin devamını PHP & MySQL kategorisi altından takip edebilirsiniz.